ଅନେକ ଲୋକଙ୍କର ପିତାମାତା ନଥିବା ଏକ ସନ୍ତାନକୁ ଲାଳନ ପାଳନ କରିବାର ଇଚ୍ଛା ଥାଏ । ତେବେ ଯେତେବେଳେ ଲୋକମାନଙ୍କର ନିଜର ସନ୍ତାନ ନଥାଏ, ସେମାନେ ଏକ ସନ୍ତାନ ଆଡ଼ପ୍ଟ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଆମ ଦେଶରେ ଏପରି ଭାବିବା ଏବଂ କହିବା ସହଜ କିନ୍ତୁ ଏହା କରିବା ଅନେକ କଷ୍ଟକର । କାରଣ ଭାରତରେ ପୋଷ୍ୟ ସନ୍ତାନ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜଟିଳ ଅଟେ । ବର୍ତ୍ତମାନ ପୋଷ୍ୟ ସନ୍ତାନ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସରଳ କରିବାକୁ ଦାବି ଉପରେ ବିଚାର କରିବାକୁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ରାଜି ହୋଇଛନ୍ତି । ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କୁ ନୋଟିସ ଜାରି କରି ଜବାବ ମାଗିଛନ୍ତି ।
ଏନଜିଓ ଟେମ୍ପୁଲ ଅଫ୍ ହେଲିଙ୍ଗ୍ ତରଫରୁରୁ ସଚିବ ପୀୟୂଷ ସକ୍ସେନାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କୋର୍ଟରେ ଆବେଦନ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ଆବେଦନରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ସାରା ଦେଶରେ ପ୍ରାୟ ତିନି କୋଟି ଲୋକ ନିସନ୍ତାନ ଅଟନ୍ତି । ଏହି ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଏକ ପୋଷ୍ୟ ପୁତ୍ର ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି । ଦେଶରେ ଏମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ସହ ବରାବର ପ୍ରାୟ 3 କୋଟି ପିଲା ଅନାଥ ଅଟନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏହା ସତ୍ତ୍ୱେ ପ୍ରତିବର୍ଷ କେବଳ 4,000 ପିଲାଙ୍କୁ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଉଛି । ଆବେଦନକାରୀ ତାଙ୍କ ଦଲିଲର ସମର୍ଥନରେ ମିଡିଆ ରିପୋର୍ଟ ଏବଂ CARA (ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ୍ ଆଡପ୍ସନ୍ ରିସୋର୍ସ ଅଥରିଟି) କୁ ଦର୍ଶାଇଛନ୍ତି ।
CARA ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, 2020-21 ମସିହାରେ ଭାରତରେ 3142 ଶିଶୁଙ୍କୁ ପୋଷ୍ୟ ପୁତ୍ର ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା । ଏଥିମଧ୍ୟରୁ 417 ଜଣ ପିଲାଙ୍କୁ ବିଦେଶୀ ଦମ୍ପତି ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । 2016 ରୁ 2021 ଗତ ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦେଶରେ ମୋଟ 16353 ଜଣ ଏବଂ ଦେଶ ବାହାରେ ମୋଟ 2693 ଶିଶୁଙ୍କୁ ପୋଷ୍ୟ ସନ୍ତାନ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା ।
ସୋମବାର ଏହି ଆବେଦନର ଶୁଣାଣି ବେଳେ ଆବେଦନକାରୀ ଯୁକ୍ତି ଦର୍ଶାଇଲେ ଯେ ଦେଶରେ ଅନେକ ଲୋକ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ସଠିକ୍ ତଥ୍ୟର ଅଭାବ ରହିଛି । ମୁଁ ସରକାରଙ୍କୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛି, କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇ ନାହିଁ । ତାଙ୍କର ସର୍ବଦା ଏହି ଆଶଙ୍କା ରହୁଛି ଯେ ନିୟମ ସରଳ କରିବାକୁ ଯାଇ ପିଲାମାନେ ଭୁଲ୍ ହାତରେ ଚାଲି ନଯାଆନ୍ତୁ । କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କୁ ଏହା ବୁଝିବାକୁ ପଡ଼ିବ ଯେ ଦେଶର ସମସ୍ତ ଲୋକ ଚୋର,ଖଣ୍ଟ ନୁହଁନ୍ତି । ଉଭୟ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ସରକାରଙ୍କଠାରୁ ଅନାଥ ପିଲାମାନଙ୍କର ଆକଳନ ମାଗିବାରୁ ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ଏପରି ପିଲାମାନଙ୍କର କୌଣସି ତଥ୍ୟ ନାହିଁ ବୋଲି କହିଥିଲେ ।
ଜଷ୍ଟିସ୍ ଚନ୍ଦ୍ରଚୂଡ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମୋର ଏକ ଘଟଣା ମନେ ପଡୁଛି । ଯେତେବେଳେ ମୁଁ ବମ୍ବେ ହାଇକୋର୍ଟରେ ବିଚାରପତି ଥିଲି ସେତେବେଳେ ବିଦେଶରେ ରହୁଥିବା ଏକ ଦମ୍ପତି ଏକ ଶିଶୁ ପୋଷ୍ୟ ସନ୍ତାନ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତା’ପରେ ଦମ୍ପତି ପିଲାଟିକୁ ଅନ୍ୟ ଏକ ଦମ୍ପତିଙ୍କୁ ଦେଇଥିଲେ । ଶିଶୁର ଅଭିଭାବକ ବଦଳିବାକୁ ଲାଗିଲେ କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କୁ ନାଗରିକତ୍ୱ ଦେବାକୁ କେହି ଚେଷ୍ଟା ମଧ୍ଯ କଲେ ନାହିଁ । ତାଙ୍କୁ ସଠିକ୍ ଭାବରେ ଲାଳନପାଳନ କରାଗଲା ନାହିଁ । ଏହା ପରେ ସେ ଡ୍ରଗ୍ସ ମାମଲାରେ ଧରାପଡି ଭାରତ ଆସିଲେ । ବିଦେଶରେ ବଢ଼ିଥିବା ହେତୁ ସେ କୌଣସି ଭାରତୀୟ ଭାଷା ମଧ୍ୟ ଜାଣି ନଥିଲେ । ଏହା ପରେ ସେ କିଛି ମିଶନାରୀଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟ ପାଇଲେ । ଏପରି କିଛି ଘଟଣା ଘଟିଛି ଯେଉଁଠାରେ ଶିଶୁ ପୋଷ୍ୟ ସନ୍ତାନ ଗ୍ରହଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାର ଅପବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି । କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ଅଣଦେଖା କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ ଯେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ପିଲା ଅନାଥ ଅଟନ୍ତି ।
ପୀୟୁଷ ସକ୍ସେନା କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାର ଅପବ୍ୟବହାରର ମାମଲା କ୍ଵଚିତ ଅଟେ । ମିଡ଼ିଆ ଏହି ମାମଲାଗୁଡ଼ିକୁ ଅଧିକ ଦେଖାଏ । ତେଣୁ ସମସ୍ତଙ୍କ ମନରେ ଏହି ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ରହିଛି । ମୁଁ ମୁମ୍ବାଇର ଘଟଣା ବିଷୟରେ ଶୁଣିଛି ଯେଉଁଠାରେ ଜଣେ ମହିଳା ଚାରିଥର ଗର୍ଭବତୀ ହୋଇଥିଲେ । ଶିଶୁର ପିତାଙ୍କ ବଡ ଭାଇ ପିଲାଟିକୁ ପୋଷ୍ୟ ସନ୍ତାନ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କଲେ । ସେ ନିଜେ ଡାକ୍ତରଖାନାର ପ୍ରାୟ ତିରିଶ ହଜାର ବିଲ୍ ଭରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ଶିଶୁ କଲ୍ୟାଣ କମିଟି ଏହି ବିଷୟରେ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଲେ ସେତେବେଳେ ସେମାନେ ଉଭୟଙ୍କ ବିରୋଧରେ ମାମଲା ରୁଜୁ କରିଥିଲେ । ତେବେ ଏଥିରେ ସେମାନଙ୍କ ଅପରାଧ କ’ଣ ଥିଲା? ସେହି ମାତାର ଯନ୍ତ୍ରଣାକୁ ବୁଝିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତୁ ଯିଏ ନିସନ୍ତାନ ଅଟେ । ସେ ପୋଷ୍ୟ ପୁତ୍ର ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି, କିନ୍ତୁ ଏହାର ଜଟିଳତା ଯୋଗୁଁ ସେ ପିଲାଟିକୁ ପୋଷ୍ୟ ସନ୍ତାନ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରିପାରୁ ନାହିଁ । ଆବେଦନକାରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସେ ସରକାରଙ୍କୁ କିଛି ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି, ଯାହା ମାଧ୍ୟମରେ ପୋଷ୍ୟ ସନ୍ତାନ ଗ୍ରହଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସରଳ ହୋଇପାରିବ ।
ତେବେ ଜଷ୍ଟିସ୍ ଚନ୍ଦ୍ରଚୁଡ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆପଣଙ୍କର ଚିନ୍ତାଧାରା ଯଥାର୍ଥ ଅଟେ ବୋଲି ଆମେ ବୁଝିପାରୁଛୁ । ଆମେ ଆପଣଙ୍କ ଆବେଦନ ଉପରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କୁ ନୋଟିସ୍ ଜାରି କରୁଛୁ ।