ଫ୍ରାନ୍ସର ରିମ୍ସ ସହରରେ ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱ-ଯୁ-ଦ୍ଧ ସମୟରେ ନିର୍ମିତ ଏକ ଟନେଲ ଆବିଷ୍କୃତ ହୋଇଛି ଯେଉଁଥିରେ 270 ରୁ ଅଧିକ ଜର୍ମାନ ସୈନିକଙ୍କ ଶ-ବ-କୁ ଏକ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଅଧିକ ସମୟ ପାଇଁ ସମାଧି ଦିଆଯାଇଛି । ଏହାକୁ ‘ମୃ-ତ୍ୟୁ-ର ଟନେଲ’ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଉଛି । ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱ-ଯୁ-ଦ୍ଧ ସହିତ ଜଡିତ ଏହା ସବୁଠାରୁ ବଡ ଆବି-ଷ୍କାର ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ବିବିସିର ରି-ପୋ-ର୍ଟ ଅନୁ-ଯାୟୀ, ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱ-ଯୁ-ଦ୍ଧ ସମୟରେ ବିଶୃ-ଙ୍ଖଳା ହେତୁ ଏହି ସୈନିକମାନେ ଭୁଲି ଯାଇଥିଲେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ର-କୃ-ତ ସ୍ଥାନ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ର-ହ-ସ୍ୟ ହୋଇ ରହିଛି । ଆବି-ଷ୍କୃତ ହୋଇଥିବା ଟନେ-ଲରେ ମନୁଷ୍ୟର ଅସ୍ଥି ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି ।
ଏହି ଟନେଲ୍ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ଶ୍ରେୟ ସ୍ଥାନୀୟ ଐତିହାସିକ ତଥା ପିତା-ପୁତ୍ର ଯୋଡିଙ୍କୁ ଦିଆଯାଉଛି । ତାଙ୍କ ଆବିଷ୍କାର ଯୋଗୁଁ, ଚାଇମାନ ଡା ଡେମସ୍ ଯୁ-ଦ୍ଧ-କ୍ଷେତ୍ରରେ ୱିଣ୍ଟରବର୍ଗ ଟନେ-ଲର ପ୍ରବେଶ ଦ୍ୱାର ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି । ସେହି ଟନେଲରେ ମିଳୁଥିବା ସାମରିକ ଶ-ବକୁ ଜର୍ମାନ ଶ୍ମଶାନକୁ ଅଣାଯିବ ଏବଂ ପୋତି ଦିଆଯିବ କିମ୍ବା ପ୍ରତ୍ନତାତ୍ତ୍ୱିକ ଖନନ ଦ୍ୱାରା ଯୁ-ଦ୍ଧ କରୁଥିବା ଅଧିକ ଲୋକ ବିଷୟରେ ସୂ-ଚନା ସଂଗ୍ରହ କରାଯିବ, ଯାହା ଫ୍ରାନ୍ସ ଏବଂ ଜର୍ମାନୀ ସରକାର ବିଚାର କରୁଛନ୍ତି ।
ଆପଣଙ୍କୁ କହିରଖୁଛୁ ଯେ ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱ-ଯୁ-ଦ୍ଧ ସମୟରେ, 1917 ମସିହାର ବସନ୍ତରେ, ଫ୍ରାନ୍ସ ଏନ ନଦୀର ଉତ୍ତର ଭାଗଠାରୁ କିଛି କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଥିବା ପଶ୍ଚିମ-ପୂର୍ବ ଲାଇନର ପାହାଡକୁ କାବୁ କରିବା ପାଇଁ ଆକ୍ର-ମଣ କରିଥିଲା । ସେହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ, ଜର୍ମାନ ସୈନିକମାନେ ଦୁଇ ବର୍ଷ ଧରି ଚାଇମାନ ଡା ଡେମସ୍ ନିକଟରେ ଥିବା ଶିଖରକୁ ଦଖଲ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେମାନେ ସେଠାରେ ପର୍ବତ ତଳେ ଲୁଚି ରହିଥିଲେ । ରି-ପୋ-ର୍ଟ ଅନୁ-ଯାୟୀ, ଖୋନୋ ଗ୍ରାମ ନିକଟରେ ଥିବା ଟନେଲର ଲମ୍ବ ପାହାଡର ଉତ୍ତର ପାର୍ଶ୍ୱରୁ 300 ମିଟରରୁ ଅଧିକ ଥିଲା, ଯାହା ଫ୍ରାନ୍ସ ସୈନିକମାନେ ଦେଖିପାରିନଥିଲେ ।
5 ମେ 1917 ରେ, ଫ୍ରାନ୍ସ ଟନେଲର ଉଭୟ ପ୍ରବେଶ ଦ୍ଵାରକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରି ବୋମା ବିସ୍ଫୋ-ରଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । ନୌବାହିନୀ ବ-ନ୍ଧୁ-କରୁ ଗୁ-ଳି ଟନେଲର ପ୍ରବେଶ ପଥରେ ପଡିଥିଲା ଯେଉଁଥିପାଇଁ ସେଠାରେ ପାଖରେ ଥିବା ଗୋ-ଳା-ବା-ରୁଦରେ ବି-ସ୍ଫୋ-ରଣ ଘଟିଥିଲା । ଧୂଆଁର ଏପରି ଗନ୍ଧ ଥିଲା ଯେ ଅନ୍ୟ ସେଲ ଟନେଲରୁ ବାହାରିବା ପାଇଁ ରାସ୍ତା ବ-ନ୍ଦ କରିଦେଲା ।
ଏହାରି ଭିତରେ, ଜର୍ମାନୀର 111 ତମ ରିଜର୍ଭ ରେଜିମେଣ୍ଟର ଦଶମ ଏବଂ ଏକାଦଶ କମ୍ପାନୀର ସୈନିକମାନେ ଫସିଯାଇଥିଲେ । ଆଗାମୀ ଦିନରେ ଅମ୍ଳଜାନ ଅଭାବରୁ ଶ୍ୱା-ସ-ରୁଦ୍ଧ ହୋଇ ମୃ-ତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ । ଏଥିସହିତ, କିଛି ଲୋକ କଷ୍ଟରୁ ର-କ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ନିଜ ଜୀବନ ନେଇଥିଲେ । ଦୃଢ଼ ସହନସକ୍ତି ହେତୁ ତିନି ଜଣ ଲୋକ ସେଠାରେ କିଛି ଦିନ ଜୀବିତ ରହିଲେ, ଯାହାକୁ ଉଦ୍ଧା-ରକାରୀ ଦଳ ଉଦ୍ଧାର କରିଥିଲେ । ବାକି ଲୋକଙ୍କ କିଛି ଖବର ମିଳି ନଥିଲା । ଅନେକ ଦିନର ଯୁ-ଦ୍ଧ ପରେ ଫ୍ରାନ୍ସ ସେହି ପାହାଡଗୁଡିକୁ ଦ-ଖ-ଲ କରିଥିଲା । କେବଳ ମୃ-ତ୍ୟୁର ଦୃ-ଶ୍ୟ ଟନେଲ ଚାରିପଟେ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହେଉଥିଲା । ଯଦିଓ ପରେ ଜର୍ମାନମାନେ ସେହି ସ୍ଥାନକୁ ପୁନର୍ବାର ଦ-ଖଲ କଲେ, କିନ୍ତୁ ହଜିଯାଇଥିବା ଟନେଲ୍ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ସମୟ ନଥିଲା ।
ବନ୍ଧୁଗଣ ଯଦି ଆମର ଏହି ଆର୍ଟିକିଲ ଟି ଭଲ ଲାଗିଥାଏ ଗୋଟିଏ ଲାଇକ ଏବଂ ସାଙ୍ଗ ସାଥୀଙ୍କ ସହ ସେୟାର କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ। ଏହାକୁ ନେଇ ଆପଣଙ୍କ ମତା ମତ ଦେବାକୁ ଭୁଲନ୍ତୁ ନାହିଁ। ଏମିତି ପ୍ରତିଦିନ ଦେଶ ଦୁନିଆ, ଜଣା ଅଜଣା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ଜ୍ୟୋତିଷ, ମନୋରଞ୍ଜନ ଇତ୍ୟାଦି ଖବର ଜାଣିବାକୁ ଆମର ଏହି ପେଜ କୁ ଲାଇକ କରନ୍ତୁ।
